Skip to main content

रानडे इन्स्टिट्यूटमध्ये ‘मशीन व्हॉईस, व्हॉईस क्लोनिंग आणि AI व्हॉईस’वर संवाद

आर्टिफिशियल इंटेलिजन्सच्या (AI) वेगवान प्रगतीमुळे व्हॉईसओव्हर क्षेत्रात क्रांती घडत आहे. या तंत्रज्ञानाचे भविष्यातील परिणाम, कायदेशीर मर्यादा आणि संधी यावर प्रकाश टाकण्यासाठी रानडे इन्स्टिट्यूटमध्ये "मशीन व्हॉईस, व्हॉईस क्लोनिंग आणि AI व्हॉईस" या विषयावर संवाद आयोजित करण्यात आला.

या कार्यक्रमाचे प्रमुख वक्ते ॲड. आनंद बागवाडे आणि डॉ. आनंदसागर शिराळकर यांनी तांत्रिक तसेच कायदेशीर दृष्टिकोन मांडत, तंत्रज्ञानाच्या भविष्यातील परिणामांची सखोल चर्चा केली.



AI आणि आवाज – भविष्याची नवी दिशा

🔹 व्हॉईस क्लोनिंग म्हणजे नेमकं काय? – तंत्रज्ञानाच्या मदतीने विशिष्ट व्यक्तीचा आवाज अचूकपणे हुबेहुब नक्कल करता येतो.
🔹 AI आणि व्हॉईसओव्हर कलाकार – तंत्रज्ञानाचा प्रभाव कलाकारांसाठी संधी आणि आव्हानं दोन्ही निर्माण करत आहे.
🔹 डेटा सिक्युरिटी आणि गोपनीयता – भारतामध्ये या तंत्रज्ञानासाठी स्पष्ट कायदेशीर चौकट नाही, त्यामुळे कलाकारांनी अधिक सजग असणे आवश्यक आहे.
🔹 कायदेशीर सुरक्षा आणि अर्थकारण – कलाकारांसाठी लीगल टेम्पलेट, डेटा बँक आणि SOP (Standard Operating Procedures) तयार करण्याची गरज.

सेमिनारमधील ठळक मुद्दे

📌 AI आणि कायदा
ॲड. आनंद बागवाडे यांनी स्पष्ट केले की,

"AI च्या मदतीने कोणाचाही आवाज वापरणे सहज शक्य झाले आहे, परंतु याचा गैरवापर होण्याची शक्यता जास्त आहे. त्यामुळे प्रत्येक कलाकाराने आपल्या आवाजाचे कंत्राटी संरक्षण करणे आवश्यक आहे."

📌 आवाजाचा विमा आणि हक्क
डॉ. आनंदसागर शिराळकर यांनी जपानी कायद्यांचे उदाहरण देत सांगितले की, "इतर देशांमध्ये कलाकारांचा आवाज विमा करून संरक्षित केला जातो. भारतात देखील कलाकारांनी स्वतःच्या आवाजावर मालकी हक्क राखण्यासाठी ठोस पावलं उचलली पाहिजेत."

📌 सरकारचा सहभाग आणि महसूल
सरकारला जर GST आणि महसूल मिळत असेल, तर ते या क्षेत्रासाठी अधिक मजबूत कायदे आणेल. त्यामुळे कलाकारांनी संघटनात्मक पद्धतीने पुढे येऊन "आर्टिस्ट असोसिएशन" स्थापन करण्याची गरज आहे.

📌 AI चे फायदे आणि जोखीम
AI ही डेमोक्रटायझड (सर्वांसाठी खुली) टेक्नॉलॉजी असल्याने कलाकारांनी तंत्रज्ञानाचा सकारात्मक उपयोग करून स्वतःसाठी नवे व्यावसायिक मार्ग शोधले पाहिजेत. पण, AI मधील पूर्वग्रह (Bias) आणि सुरक्षिततेची जबाबदारी लक्षात घेतली पाहिजे.



प्रेक्षकांचा उत्स्फूर्त प्रतिसाद

रानडे इन्स्टिट्यूटमधील पत्रकारिता आणि संज्ञापन विभागातील विद्यार्थ्यांनी आणि व्हॉईसओव्हर कलाकारांनी या परिसंवादात सक्रीय सहभाग नोंदवला. चर्चेच्या शेवटी, AI च्या भविष्यातील परिणाम, व्हॉईस क्लोनिंगच्या नैतिक मर्यादा आणि व्हॉईसओव्हर कलाकारांसाठी नवीन संधी यावर उत्स्फूर्त चर्चा झाली.

निष्कर्ष : सजगतेची गरज

🎙 व्हॉईस क्लोनिंग आणि AI च्या वापराबाबत अधिक कायदेशीर जागरूकता निर्माण होणे आवश्यक आहे.
🎙 कलाकारांनी आपला आवाज संरक्षित करण्यासाठी लीगल कंत्राट, डेटा बँक आणि SOP वापरण्याची गरज आहे.
🎙 AI च्या मदतीने कलाकारांनी स्वतःला व्यावसायिकदृष्ट्या अधिक सक्षम बनवले पाहिजे.
🎙 हे तंत्रज्ञान योग्यप्रकारे वापरले तर कलाकारांसाठी मोठ्या संधी निर्माण करू शकते.


रानडे इन्स्टिट्यूटमधील हा संवाद कलाकारांसाठी मार्गदर्शक ठरला. अशा चर्चांमधून भविष्यातील संधी आणि धोके ओळखून कलाकार अधिक सजग होतील.


Comments

Popular posts from this blog

त्रिशुंड गणपती मंदिर - पुण्याचे दुर्लक्षित रत्न

पुण्यातील अनेक प्राचीन मंदिरांमध्ये सोमवार पेठेतील त्रिशुंड गणपती मंदिर हे एक अनोखे रत्न आहे. हे मंदिर केवळ धार्मिक केंद्र नसून, त्याच्या स्थापत्यशैलीतून आणि शिल्पांमधून प्राचीन भारतीय संस्कृतीची ओळख करून देणारे एक ऐतिहासिक ठेवा आहे. हे मंदिर विशेषतः त्याच्या तीन सोंड असलेल्या गणेशमूर्तीमुळे प्रसिद्ध आहे.                सौजन्य : Google.com मंदिराचा इतिहास आणि स्थापत्यशैली मंदिराच्या उभारणीची सुरुवात शहाजीराजांच्या काळात झाली, तर १७७०च्या सुमारास इंदूरजवळील गोसावी भीमनिपजी यांनी मंदिराचे बांधकाम पूर्ण केले. या मंदिराच्या रचनेत राजस्थानी, माळवा आणि दक्षिण भारतातील वास्तुशैलींचा मिलाफ दिसून येतो. पूर्ण दगडी बांधकाम, उंच प्रवेशद्वार आणि दाराच्या चौकटीवरील शिल्पे यामुळे मंदिराच्या स्थापत्यकलेला वेगळेपण प्राप्त झाले आहे.             सौजन्य : Google.com प्रवेशद्वारावरील शिल्पे आणि राजकीय दृष्टिकोन मंदिराच्या प्रवेशद्वारावर विविध देवतांची शिल्पे कोरलेली आहेत - शेषशायी विष्णू, यक्ष, किन्नर, लक्ष्मीमंत्र, मोर आणि दशावतार. मात...

एक प्राणी लुप्त होत चालला आहे

लिहिण्यास कारण की आताची सद्यस्थिती: आजकाल जो प्रयत्न चालू आहेना जशी की डायनासोर प्रजात निसर्गाने लुप्त केली. आता माणूस अग्रेसर भूमिका घेऊन तसे हा प्राणी लुप्त करायचा प्रयत्न महाराष्ट्रात चालू आहे, त्यात अग्रेसर असणारे काही प्रमुख हॉटेल भाग्यश्री, हॉटेल तिरंगा, हॉटेल अंबादास अन् हॉटेल 7777 आणि असेच अनेक भरपूर नग आहेत. नाद करती काय यावचं लागतंय सात कापले आहेत दुपारून अजून चारचा बेत हाय. हॉटेल कमी अन् कत्तलखाना जास्त वाटतं आहे हे सर्व. खरंतर माझं तसंच मत कारण शेळ्या ही प्राणी शेंडे मारण्यात एक्सपर्ट असते. ज्यांना एक जागी तग धरून खाता येत नाही त्यांना कशाला पाहिजे जास्त आयुष्य.  आर्थिक बाजू आणि शेळ्या: आमच्याकडे 7 ते 8 बोकडे आहेत मटणाची हाइप वाढली तरच मटणाचे भाव वाढतील ना.मग आम्हाला चांगले पैसे मिळतील ना, अन् शेवटी आयुष्यात पैसा महत्वाची गोष्ट आहे. यांना खाली खायला गवत असताना सुद्धा यांना तांगडं वर करून खायच असतं मग कर्म परत येत म्हणतात ते असे,कारण नंतर कापणारे खाटिक याचं तांगडेवर बांधून कापतात. कारण माणूस मुळात निसर्गाचे शोध आणि प्राण्याचे शोध चोरत असतो. सरळ नसणारा वळवळ्य...

अर्थसाक्षरतेसाठी एक पाऊल पुढे – पुणे विद्यापीठाचे अर्थसंकल्पीय प्रदर्शन

  केंद्रीय अर्थसंकल्प 2025-26: पुणे विद्यापीठाच्या विद्यार्थ्यांचा अभिनव उपक्रम दरवर्षी अर्थसंकल्प सादर होतो, परंतु तो सर्वसामान्य नागरिकांसाठी समजणे कधीही सोपे नसते. सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठातील अर्थशास्त्र विभागाच्या विद्यार्थ्यांनी यंदा हा दुरावा मिटवण्यासाठी एक अनोखी संकल्पना राबवली. त्यांनी 7 फेब्रुवारी रोजी केंद्रीय अर्थसंकल्पावर आधारित एक विशेष प्रदर्शन भरवले, जिथे अर्थसंकल्पातील महत्त्वाचे मुद्दे साध्या आणि सोप्या भाषेत विद्यार्थ्यांना आणि नागरिकांना समजावून सांगण्यात आले. प्रदर्शनाची संकल्पना आणि उद्दिष्ट केंद्रीय अर्थसंकल्पातील गुंतागुंतीच्या संकल्पना आणि धोरणे सर्वसामान्य विद्यार्थ्यांपर्यंत पोहोचाव्यात, यासाठी हे प्रदर्शन आयोजित करण्यात आले. या प्रदर्शनाच्या उद्घाटनप्रसंगी पुणे विद्यापीठाचे प्र-कुलगुरू पराग काळकर उपस्थित होते. त्यांनी विद्यार्थ्यांशी संवाद साधून अर्थसंकल्पातील शिक्षण, आरोग्य, तंत्रज्ञान यासारख्या विविध विषयांवर चर्चा केली. प्रदर्शनातील ठळक वैशिष्ट्ये या प्रदर्शनात अर्थशास्त्र विभागाच्या विद्यार्थ्यांनी केंद्रीय अर्थसंकल्प 2025-26 मधील महत्त्वाच्...